Gereformeerde kerken dragen het stempel van de Reformatie. Wat de kerken van de Reformatie geloven en belijden, is in het kort weergegeven in drie belijdenisgeschriften: de Nederlandse Geloofsbelijdenis (1561), de Heidelbergse Catechismus (1563) en, de Dordtse Leerregels (uitspraken van de Synode van Dordrecht, gehouden in 1618-1619). Samen heten ze de drie formulieren van eenheid.
Jaren dertig
In de jaren dertig van de vorige eeuw kwam er een beweging op gang die over leer en leven opnieuw wilde nadenken vanuit de Bijbel. Er werden kritische vragen gesteld bij de visie op doop en verbond in de Gereformeerde Kerken. Binnen de Gereformeerde Kerken ontstond verzet tegen deze beweging. Uiteindelijk deed in 1942 de generale synode (landelijke vergadering) op een aantal punten inhoudelijke uitspraken.
Gevolgen
De uitspraken van de generale synode werden dwingend opgelegd en er volgden disciplinaire maatregelen. In 1944 werd Prof. dr. K. Schilder geschorst en afgezet en de emeritus-hoogleraar dr. S. Greijdanus geschorst. De bezwaarde kerkleden, die zich niet konden vinden in de leeruitspraken en handelswijze van de generale synode, zijn uit de Gereformeerde Kerken getreden. De Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) waren ontstaan en vormden een gereformeerde zuil, met eigen scholen, sociaal-maatschappelijke en politieke organisaties.
Naam
De Gereformeerde Kerken gingen verder onder hun eigen naam. Voor de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) is uiteindelijk de toevoeging vrijgemaakt gangbaar geworden om misverstanden te voorkomen. Het meervoud ‘kerken’ wijst erop dat de als kerken op landelijk niveau met elkaar verbonden zijn, zich aan gezamenlijke afspraken willen houden en verantwoording aan elkaar willen afleggen.
Breuk én herstel
In de jaren ’60 van de vorige eeuw vond er opnieuw een breuk plaats. Naast de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) ontstonden toen de Nederlands Gereformeerde Kerken.
Op 1 mei 2023 is deze breuk hersteld. De Nederlands Gereformeerde Kerken en de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) vormen vanaf dat moment samen de Nederlandse Gereformeerde Kerken. Zon 320 plaatselijke kerken en een kleine 130.000 leden maken deel uit van dat kerkverband.
Voor onze kerk betekent dat we op korte en middellange termijn geen daadwerkelijke eenwording onder één dak voor ogen te hebben. De NGK Kleine Kerk en de NGK Hogewalkerk blijven dus naast elkaar bestaan. Wat wij wel overeen zijn gekomen, is dat we kijken op welke wijze wij in het jeugdwerk, in evangelisatie en op de
preekstoel elkaar kunnen vinden.
